ბანი: განსხვავება გადახედვებს შორის

11:56, 18 აპრილი 2023-ის ვერსია

თბილისელი მანდილოსნები ბანზე. გრიგორი გაგარინის ლითოგრაფია 1849

ბანი

1. შენობის ბრტყელი სახურავი ხალხურ საცხოვრებელ სახლებში. კონსტრუქციულად შედგება მსხვილი მორებისაგან (დიამეტრი 15-20 სმ). დაფენილია ფიჩხი. დაგებულია ფიქლის ფილები დაყრილია 15-20 სმ მიწის ფენა, რომელსაც წყალგაუმტარობისათვის პერიოდულად ქვის საგორავით ტკეპნიან სინონიმი: ერდო^[1];
2. ქართულ ხალხურ სიმღერებში მამაკაცის ძლიერი მესამე ხმა. თავდაპირველად მუსიკალური ნაწარმოების შებანების, აკომპანემენტის გამომხატველი ქართული სამუსიკო ტერმინი. სულხან-საბა ორბელიანის ლექსიკონით – "ბანი – ხმის შეწყობა. ბანი ეწოდების რა გალობასა გინა სიმღერასა სხვა ხმა შეუწყოს"^[2]. ქართულ ხალხურ მუსიკაში არსებობს ბანის შემდეგი სახეობანი: მაღალი ბანი, დაბალი ბანი, შემდეგი, ბოხი, დვრინი (დვინი), დუმბო.

ამჟამად ბანი ეწოდება:

1. მრავალხმიან საგუნდო ნაწარმოებში ყველაზე დაბალ ხმას;
2. აკორდის ქვედა ბგერას;
3. მამაკაცის დაბალი რეგისტრის ხმას.

1. ↑ სულხან-საბა ორბელიანი, ლექსიკონი ქართული, ტ. I. 1991
2. ↑ იქვე