აღაიანის სამარხი
სოფელი აღაიანი მდებარეობს კასპის რაიონში, მდინარე ქსნის მარჯვენა ნაპირზე, სოფ. კასპიდან 22 კმ. დაშორებით (შიდა ქართლი, აღმოსავლეთ საქართველო).
1961 წელს სოფლის ტერიტორიაზე მიწის სამუშაოების დროს დაზიანდა გვიანბრინჯაო-ადრერკინის ხანის სამარხი. დაახლოებით ერთი კვ.მეტრის ფართობზე აკრეფილი მასალა, რომელიც მ. ბარამიძის მიერ იქნა შესწავლილი, ერთი სამარხიდან მომდინარე კომპლექსად არის მიჩნეული.
აღაიანის კომპლექსში შედის მოშავო-მონაცრისფროდ გამომწვარი თიხის ჭურჭელი და ბრინჯაოს ნივთები (ტაბ.I-II). აქ აღმოჩენილი ბრინჯაოს ბოლომომრგვალებული მახვილის მიხედვით აღაიანის კომპლექსი ძვ.წ. XII ს. II ნახ. თარიღდება.
ძეგლის ერთი ნაწილი დაცულია საქართველოს ეროვნულ მუზეუმში, ნაწილი-კასპის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმში.
ლიტერატურა
- ნ. ახვლედიანი. საქართველოს გვიანბრინჯაო-ადრერკინის ხანის არქეოლოგიური კულტურები და ქრონოლოგია-პერიოდიზაციის საკითხი
- მალხაზ ბარამიძე. შიდა ქართლის მატერიალური კულტურის ისტორიიდან, მსკა, VI, თბილისი, 1974 წ.
