იხილეთ წყარო გვერდისთვის სათხე

__NOTOC__
<div class="col-md-8 pull-left">
უძველესი ხანის დასახლება მდებარებს სოფელ სათხეს თავზე არსებული გორის კრატერისებურ ჩავარდნაში, რომელსაც შემოზღუდავს გორის ნალისებურ თხემზე არსებული ციკლოპური გალავანი. 1991 წელს არქეოლოგიურ გათხრებს სათხის კომპლექსზე აწარმოებდა ქართულ-ამერიკული ექსპედიცია, რომლის ძირითად მიზანს წარმოადგენდა მტკვარ-არაქსული ნამოსახლარის შესწავლა და ციკლოპური კედლის დათარიღება. გათხრების შედეგად გამოვლინდა ადრებრინჯაოს ხანის მტკვარ-არაქსული კულტურის ორი სამშენებლო ჰორიზონტი, რომელსაც თითქოს ფარავდა ელინისტური ხანისა და შუა საუკუნეების კულტურული ფენები. ციკლოპური კედლის დასათარიღებლად გაკეთდა ორი თხრილი. ერთ-ერთის გათხრისას გაირკვა, რომ მტკვარ-არაქსის კულტურის კერამიკის შემცველი ფენა შედიოდა კედლის ქვეშ. ამ ფაქტმა დაადასტურა, რომ შესწავლილ მონაკვეთში კედელი ადრებრინჯაოს ხანას არ განეკუთვნება და უფრო გვიან იყო აშენებული. მეორე თხრილის შემთხვევაში კი გამოვლინდა, რომ კედელი კლდოვან მასივზე იყო დაშენებული.<ref>B. Isaac, Z. Kikodze, P.L. Kohl, G. Mindiashvili, A. Ordzhonikidze,  G. White, Archaeological investigations in Southern Georgia 1993, Iran XXXII, 1994,  გვ. 23</ref> გათხრებისას, ზემოდნახსენები პერიოდების გარდა, ასევე, დადასტურდა გვიანბრინჯაო-რკინის ხანის მასალაც.<ref>E.A. Carson, C.M. Edens, P.L. Kohl, Z. Kikodze, M. Djalabadze, Satkhe Excavations, 1991, (ხელნაწერი ინახება საქართველოს ეროვნული მუზეუმის ოთ. ლორთქიფანიძის არქეოლოგიის ინსტიტუტის არქივში), გვ. 1, 9-10</ref> აღსანიშნავია, რომ ნამოსახლარის გარკვეულ მონაკვეთებზე მტკვარ-არაქსის კულტურის შემცველი ფენები სრულადაა დაზიანებული, ჯერ გვიან ბრინჯაოს ხანაში, შემდეგ კი, შუა საუკუნეებში.<ref>ზ. ქიქოძე, 1993 წელს ჯავახეთში წარმოებული არქეოლოგიური გათხრების ანგარიში (ხელნაწერი ინახება საქართველოს ეროვნული მუზეუმის ოთ. ლორთქიფანიძის არქეოლოგიის ინსტიტუტის არქივში), გვ. 1</ref>

ამავე ექსპედიციამ, 1993 წელს, გარკვეული სამუშაოები ჩაატარა [[ბარალეთის გორა|ბარალეთის ამაღლების გორაზე]]. ზედაპირული დაზვერვების შედეგად დადასტურდა ადრე ბრინჯაოს და რკინის ხანის დასახლება, რომელსაც, სავარაუდოდ, თავდაცვითი ნაგებობა გააჩნდა. გაკეთებულ სადაზვერვო თხრილში კი, გარდა ზემოთ აღნიშნული პერიოდებისა, გამოვლინდა შუა საუკუნეების არქეოლოგიური მასალაც.<ref>B. Isaac, Z. Kikodze, P.L. Kohl, G. Mindiashvili, A. Ordzhonikidze,  G. White, Archaeological investigations in Southern Georgia 1993, Iran XXXII, 1994,  გვ. 26</ref>

</div>
    <div class="column clearfix">
      <div class="col-md-4 pull-right">
        <div class="panel panel-dark-white-border">
          <div class="panel-heading">
            <h3 class="panel-title">სათხე</h3>
          </div>
          <div class="panel-body">
            <p class="bs"><table class="table table-bordered table-hover table-color-darker">
          <tr>
            <td>რეგიონი</td>
            <td>ჯავახეთი</td>
            </tr>
          <tr>
            <td>უახლოესი დასახლება</td>
            <td>სათხე</td>
            </tr>
          <tr>
            <td>აბსოლუტური სიმაღლე</td>
            <td>1946 მ</td>
            </tr>
          <tr>
            <td>მოიცავს</td>
            <td>6.3 ჰა</td>
            </tr>
<tr>
            <td>კედლის სისქე</td>
            <td>2.5-3.0 მ</td>
            </tr>
<tr>
            <td>გრძედი</td>
            <td>41.286552° N</td>
            </tr>
<tr>
            <td>განედი</td>
            <td>43.658934° E</td>
            </tr>
<tr>
            <td>Google Plus კოდი</td>
            <td><span class="plainlinks">[https://goo.gl/maps/bANfiN6crzK3XEpV6 7MP5+WR Satkhe]</span></td>
            </tr>
<tr>
            <td>ტიპი</td>
            <td>გამაგრებული დასახლება</td>
            </tr>
</table></p>
          </div>
          </div>
        </div>
      </div>
----
'''წყარო'''
* დიმიტრი ნარიმანიშვილი, საქართველოს ციკლოპური სიმაგრეები, თბ., 2019
----
'''ლიტერატურა'''
[[კატეგორია:ს1]]
[[კატეგორია:მეგალითი]]
[[კატეგორია:საფორტიფიკაციო]]
[[კატეგორია:ჯავახეთი]]