მეფეთა ველი: განსხვავება გადახედვებს შორის
(22 შუალედური ცვლილებები იმავე მომხმარებლის მიერ არ არის ნაჩვენები) | |||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
− | [[ძველი აღმოსავლეთი]] | + | __NOTOC__ |
+ | |||
+ | [[ძველი აღმოსავლეთი#ძველი ეგვიპტე|ძველი აღმოსავლეთი]] | ||
<div class="img-thumbnail color-border-dotted pull-right">[[ფაილი:Mepeta veli.jpg|right|thumb|275px|link=|<center><small>მეფეთა ველის მდებარეობა აეროფოტოზე (ისარი უჩვენებს ადგილს)</small></center>]]</div> | <div class="img-thumbnail color-border-dotted pull-right">[[ფაილი:Mepeta veli.jpg|right|thumb|275px|link=|<center><small>მეფეთა ველის მდებარეობა აეროფოტოზე (ისარი უჩვენებს ადგილს)</small></center>]]</div> | ||
− | '''მეფეთა ველი''' (არაბ. وادي الملوك, ''Wādī al Mulūk''), ''მეფეთა კარიბჭის ველი'' (არაბ. وادي ابواب الملوك, ''Wādī Abwāb al Mulūk''), არის ველი ეგვიპტეში, სადაც 500 წლის განმავლობაში, ძვ. წ-აღ. მე-16 საუკუნიდან ძვ. წ-აღ. მე-11 საუკუნემდე [[ფარაონი|ფარაონებისა]] და ეგვიპტელი დიდებულებისათვის გამართული იყო დასაკრძალი აკლდამები ძველი ეგვიპტის ახალი სამეფოს ხანაში (ძველი ეგვიპტის მე-18 — მე-20 დინასტიები). | + | '''მეფეთა ველი''' (არაბ. وادي الملوك, ''Wādī al Mulūk''), ''მეფეთა კარიბჭის ველი'' (არაბ. وادي ابواب الملوك, ''Wādī Abwāb al Mulūk''), არის ველი ეგვიპტეში, სადაც 500 წლის განმავლობაში, ძვ. წ-აღ. მე-16 საუკუნიდან ძვ. წ-აღ. მე-11 საუკუნემდე [[ფარაონი|ფარაონებისა]] და ეგვიპტელი დიდებულებისათვის გამართული იყო დასაკრძალი აკლდამები ძველი ეგვიპტის ახალი სამეფოს ხანაში (ძველი ეგვიპტის [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მე-18]] — [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მე-20]] დინასტიები). |
ველი მდებარეობს მდინარე [[ნილოსი]]ს დასავლეთ ნაპირზე, ძველეგვიპტური ქალაქის [[თებე (ეგვიპტე)|თებეს]] (თანამედროვე ლუქსორი) საპირისპირო მხარეს, [[თებეს ნეკროპოლისი]]ს შუაგულში. [[ვადი]] შედგება ორი ველისაგან: აღმოსავლეთ ველისა (სადაც თავმოყრილია სამეფო აკლდამების უმეტესობა) და დასავლეთ ველისაგან. | ველი მდებარეობს მდინარე [[ნილოსი]]ს დასავლეთ ნაპირზე, ძველეგვიპტური ქალაქის [[თებე (ეგვიპტე)|თებეს]] (თანამედროვე ლუქსორი) საპირისპირო მხარეს, [[თებეს ნეკროპოლისი]]ს შუაგულში. [[ვადი]] შედგება ორი ველისაგან: აღმოსავლეთ ველისა (სადაც თავმოყრილია სამეფო აკლდამების უმეტესობა) და დასავლეთ ველისაგან. | ||
ხაზი 17: | ხაზი 19: | ||
|fullwidth = 4117 | |fullwidth = 4117 | ||
|fullheight = 1007 | |fullheight = 1007 | ||
− | |caption = მეფეთა ველის პანორამა, ხედი სამხრეთიდან | + | |caption = <small>მეფეთა ველის პანორამა, ხედი სამხრეთიდან</small> |
− | |height = | + | |height = 300 |
}} | }} | ||
− | + | ---- | |
+ | <big>'''აღმოსავლეთი ველი'''</big> | ||
+ | ---- | ||
<imagemap> | <imagemap> | ||
Image:Valleyofthekings 3.jpg|center|900px|link= | Image:Valleyofthekings 3.jpg|center|900px|link= | ||
ხაზი 76: | ხაზი 80: | ||
poly 914 1110 917 1001 1001 963 1272 987 1258 1111 [[KV5]] | poly 914 1110 917 1001 1001 963 1272 987 1258 1111 [[KV5]] | ||
</imagemap> | </imagemap> | ||
+ | ---- | ||
+ | მეფეთა ველზე გათხრილ აკლდამათა უმრავლესობა აღმოსავლეთ ველზე მდებარეობს. | ||
+ | ---- | ||
+ | {| class="wikitable" | ||
+ | |- | ||
+ | ! ნომერი !! სახელი !! პერიოდი !! კომენტარი | ||
+ | |- | ||
+ | | '''[[KV1]]''' || [[რამზეს VII]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV2]]''' || [[რამზეს IV]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV3]]''' || [[რამზეს III]]-ს უცნობი ვაჟი || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV4]]''' || [[რამზეს XI]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV5]]''' || [[რამზეს II]]-ს შვილები|| [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || ჯერჯერობით 120 ოთახია გამოკვლეული. გათხრები არ დასრულებულა.ეს არის მეფეთა ველის ყველაზე დიდი აკლდამა. | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV6]]''' || [[რამზეს IX]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV7]]''' || [[რამზეს II]]|| [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV8]]''' || [[მერენპტაჰი]] || [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV9]]''' || [[რამზეს V]] და [[რამზეს VI]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || ასევე ცნობილია 'მემნონის' აკლდამის სახელით. | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV10]]''' || [[ამენმესე]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV11]]''' || [[რამზეს III]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV12]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მე-18]] და [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მე-19]] დინასტიები || საგვარეულო აკლდამა | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV13]]''' ||[[მრჩეველი ბაი]]. მოგვიანებით [[ამენჰერხეფშეფი]] და [[მენთუჰერხეფშეფი]]|| [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მე-19]] და [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV14]]''' || [[ტაუსერტი]], მოგვიანებით დაკრძალეს [[სეთნახტე]]|| [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მე-19]] და [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მე-20]] დინასტიები || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV15]]''' || [[სეთი II]] || [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV16]]''' ||[[რამზეს I]] || [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV17]]''' || [[სეთი I]] || [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV18]]''' || [[რამზეს X]] || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV19]]''' || [[მენთუჰერხეფშეფი]] [[რამზეს IX]]-ს ვაჟი || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV20]]''' || [[თუთმოს I]] და [[ჰათშეფსუტი]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV21]]''', '''[[KV26]]''', '''[[KV27]]''', '''[[KV28]]''', '''[[KV29]]''', '''[[KV31]]''', '''[[KV33]]''', '''[[KV37]]''', '''[[KV44]]''', '''[[KV59]]''' || უცნობი || ახალი სამეფო || ძირითადი მფლობელები უცნობია | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV30]]''' ||უცნობი || [[ეგვიპტის მეოცე დინასტია|მეოცე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV32]]''' || [[თია'ა]], [[ამენჰოტეპ II]]-ს მეუღლე|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV34]]''' || [[თუთმოს III]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV35]]''' || [[ამენხოტეპ II]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || მრავალრიცხოვანი მუმიემი, მათ შორის ბევრი მეფისა, აქ იქნა გადმოსვენებული (იხ. [[KV35|სია]]). | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV36]]''' || [[მაიჰერფრი]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || [[ჰათშეფსუტი]]ს დროინდელი დიდებული | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV38]]''' || [[თუთმოს I]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || შესაძლებელია [[თუთმოს III]]-ს მიერ იყო ამ მეფისთვის მომზადებული | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV39]]''' || სავარაუდოდ [[ამენხოტეპ I]]-ს აკლდამა || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV40]]''' || მეფეთა ქალიშვილებისა და ვაჟების აკლდამა || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || სამარხები [[ამენხოტეპ III]]-ს პერიოდით თარიღდება. მოგვიანებით ჩაშვებული იყო [[ეგვიპტის ოცდამეორე დინასტია|22-ე დინასტიის]] სამარხები | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV41]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || შესაძლოა დედოფალ [[თეთიშერი]]ს? აკლდამა იყოს | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV42]]''' || დედოფალი [[ჰათშეფსუტ-მერიეთრე]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV43]]''' || [[თუთმოს IV]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV45]]''' || [[უსერჰეტი]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || დიდებული | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV46]]''' || [[იუია]] და [[თიუიუ]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || დედოფალ [[თიი]]ს მშობლები. ტუტანხამონის აკლდამის აღმოჩენამდე ეს იყო მეფეთა ველის ყველაზე კარგად შენახული აკლდამა. | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV47]]''' || [[სიპტაჰი]]|| [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV48]]''' || [[ამენემოპეტი]] მეტსახელად პაირი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || დიდებული | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV49]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || შესაძლოა საკუჭნაო იყო. | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV50]]''', '''[[KV51]]''', '''[[KV52]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || აკლდამებში ცხოველთა ძვლები აღმოჩნდა. შესაძლოა [[ამენხოტეპ II]]-ს ცხოველები იყვნენ, რომლის აკლდამაც იქვეა. | ||
+ | |- | ||
+ | | '''[[KV53]]''' || უცნობი || ახალი სამეფო || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV54]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || ეს შესაძლოა ტუტანხამონის საბალზამე იყო. | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV55]]''' ||[[სმენხკარე]]/[[ახენატონი]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV56]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეცხრამეტე დინასტია|მეცხრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV57]]''' || [[ჰორემჰები]]|| [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV58]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV60]]''' || [[სით-რე]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || [[ჰათშეფსუტი]]ს პირფარეში | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV61]]''' || უცნობი || ახალი სამეფო || გამოუყენებელი ჩანს | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV62]]''' || [[ტუტანხამონი]] || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV63]]''' || უცნობი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მეთვრამეტე დინასტია]] || დანიშნულება უცნობია | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV64]]''' || მომღერალი [ქალბატონი] ნეჰმეს ბასტეტი || [[ეგვიპტის მეთვრამეტე დინასტია|მე-18]] და th and ეგვიპტის ოცდამეორე დინასტია|22-ე]] დინასტიები || | ||
+ | |- | ||
+ | |'''[[KV65]]''' || უცნობი|| ახალი სამეფო || 2008 წელს აღმოჩენილი ჯერ გაუთხრელი აკლდამის შესასვლელი | ||
+ | |- | ||
+ | |'''KVB – KVT''' || ახალი სამეფო || | ||
+ | |} | ||
+ | ---- | ||
+ | <big>'''დასავლეთი ველი'''</big> | ||
+ | ---- | ||
+ | დასავლეთ ველიზე ოთხი აკლდამაა გათხრილი. | ||
+ | |||
+ | '''[[WV22]]''' – [[ამენხოტეპ III]] | ||
+ | |||
+ | '''[[WV23]]''' – [[აი]] | ||
+ | |||
+ | '''[[WV24]]''' – უცნობი. | ||
+ | |||
+ | '''[[WV25]]''' – შესაძლოა [[ახენატონი]]ს დაუმთავრებელი აკლდამა იყოს. | ||
+ | |||
+ | '''[[WVA]]''' – [[ამენხოტეპ III]]-ს საკუჭნაო | ||
+ | ---- | ||
− | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:მ1]] |
[[კატეგორია:სამაროვანი]] | [[კატეგორია:სამაროვანი]] |
მიმდინარე ცვლილება 09:02, 15 ოქტომბერი 2020 მდგომარეობით
მეფეთა ველი (არაბ. وادي الملوك, Wādī al Mulūk), მეფეთა კარიბჭის ველი (არაბ. وادي ابواب الملوك, Wādī Abwāb al Mulūk), არის ველი ეგვიპტეში, სადაც 500 წლის განმავლობაში, ძვ. წ-აღ. მე-16 საუკუნიდან ძვ. წ-აღ. მე-11 საუკუნემდე ფარაონებისა და ეგვიპტელი დიდებულებისათვის გამართული იყო დასაკრძალი აკლდამები ძველი ეგვიპტის ახალი სამეფოს ხანაში (ძველი ეგვიპტის მე-18 — მე-20 დინასტიები).
ველი მდებარეობს მდინარე ნილოსის დასავლეთ ნაპირზე, ძველეგვიპტური ქალაქის თებეს (თანამედროვე ლუქსორი) საპირისპირო მხარეს, თებეს ნეკროპოლისის შუაგულში. ვადი შედგება ორი ველისაგან: აღმოსავლეთ ველისა (სადაც თავმოყრილია სამეფო აკლდამების უმეტესობა) და დასავლეთ ველისაგან.
2005 წელს ახალი აკლდამის KV63-სა და 2008 წელს კიდევ ორი ახალი აკლდამის ჩასასვლელის აღმოჩენის შემდეგ ველზე გამოვლენილი სამარხებისა და აკლდამების რიცხვი 63-ს მიაღწია (სადაც წარმოდგენილია როგორც უბრალო ორმოსამარხები (მაგ. KV54), ასევე დიდი კომპლექსები (როგორიცაა მაგ. KV5, რომელიც 120 სამარხისგან შედგება). ეს იყო ახალი სამეფოს ფარაონებისა და დიდებულების მთავარი დასაკრძალი ადგილი. სამეფო აკლდამები შემკულია სცენებით ეგვიპტური მითოლოგიიდან და წარმოდგენას გვიქმნის მაშინდელი რწმენისა და დაკრძალვის ტრადიციების შესახებ. თითქმის ყველა აკლდამა გახსნილი და გაძარცულია ძველ დროს, მაგრამ ისინი მაინც გვიქმნის წარმოდგენას ფარაონების სიმდიდრისა და ძალაუფლების შესახებ.
ეს მიდამოები არქეოლოგებისა და ეგვიპტოლოგების შესწავლის ინტერესს მე-19 საუკუნის ბოლოდან წარმოადგენს და სულ ახალი და ახალი აღმოჩენები კვლავ აღრმავებს მეცნიერთა ინტერესს. ბოლო დროის უდიდესი აღმოჩენა იყო ტუტანხამონის KV62 აკლდამის აღმოჩენა, რომელიც მსოფლიოს ერთ-ერთ უდიდეს არქეოლოგიურ აღმოჩენად ითვლება. 1979 წელს ის თებეს ნეკროპოლისთან ერთად, იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლად გამოცხადდა.
|
აღმოსავლეთი ველი
მეფეთა ველზე გათხრილ აკლდამათა უმრავლესობა აღმოსავლეთ ველზე მდებარეობს.
დასავლეთი ველი
დასავლეთ ველიზე ოთხი აკლდამაა გათხრილი.
WV24 – უცნობი.
WV25 – შესაძლოა ახენატონის დაუმთავრებელი აკლდამა იყოს.
WVA – ამენხოტეპ III-ს საკუჭნაო