არქეოლოგიური პერიოდიზაცია
არქეოლოგიური პერიოდიზაცია
ევროპა |
აფრიკა |
აზია | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| პერიოდი და კლიმატი | დასავლეთი ევროპა | ცენტრალური და აღმოსავლეთი ევროპა |
ჩრდილო აფრიკა, დასავლეთი აფრიკა და საქარა |
ცენრტალური აფრიკა, სამხრეთი და აღმოსავლეთი აფრიკა |
ძველი აღმოსავლეთი | სამხრეთი და ცენტრალური აზია |
აღმოსავლეთი აზია და სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია |
| 1000 წ. ჩვენამდე (ჩვ.-მდე) |
(შუა საუკუნეები) | (შუა საუკუნეები) | (ხალიფატი) | (საჰელის სამეფოები) მაპუნგუბვეს სამეფო | (ხალიფატი) | (კლასიკური ინდოეთი) | (სუნის დინასტია) |
| 2000 წ. ჩვ.-მდე |
ევროპის რკინის ხანა | ევროპის რკინის ხანა | (ჩრდილო აფრიკა) | ბანტუს ექპანსია | (კლასიკური ანტიკური ხანა) | (მაურების იმპერია) | (ჯოუს დინასტია) |
| 3000 წ. ჩვ.-მდე |
ბრინჯაოს ხანა |
ბრინჯაოს ხანა | სპილენძის ხანა ნიგერში |
ბანტუს ექპანსია | გვიანბრინჯაოს ხანა ადრერკინის ხანა |
ინდოეთის რკინის ხანის განვითარება |
ჩინეთის ბრინჯაოს ხანა |
| 4000 წ. ჩვ.-მდე |
Bell beaker-ის კულტურა ქალკოლითი |
Corded Ware-ს კულტურა ცხენის მოშინაურება |
ტიჩიტის ნეოლითი ტენერეელები |
შუა ბრინჯაოს ხანა (შუმერი) | ინდის ცივილიზაცია დამწერლობა |
ჩინეთის ნეოლითი ლუნშანის კულტურა | |
| 5000 წ. ჩვ.-მდე |
"შემოღობილი სოფლები" პირველი მეგალითები |
ცენტრალური ევროპის ქალკოლითი |
სამხრეთ აფრიკის მონადირე-შემგროვებელთა ხელოვნების საწყისი |
ადრებრინჯაოს ხანა | რეგიონალიზაციის ერა | ||
| 6000 წ. ჩვ.-მდე |
ქვედა ნეოლითი |
დუნაის ნეოლითი |
ხმელთაშუაზღვისპირეთისა და წინარე-დინასტიური ეგვიპტის ნეოლითი |
ნეოლითის დასაწყისი აღმოსავლეთ აფრიკაში | ურუქის პერიოდი ქალკოლითი (სპილენძის ხანის მეტალურგია) |
მერგარი | იანშაოს ნეოლითი ბრინჯის მოყვანა |
| 7000 წ. ჩვ.-მდე |
Cardium Pottery-სა და and Linear Pottery-ს კულტურები (მიწათმოქმედება, მესაქონლეობა, კერამიკა) ტარდენუას კულტურები |
Starčevo-სა და Vinča-ს კულტურები მიწათმოქმედება, მესაქონლეობა (ღორი, ხარი, ცხვარი) |
საქარას/საჰელის ნეოლითი |
უბეიდის პერიოდი კერამიკული კვიპროსი |
მერგარი | ||
| 8000 წ. ჩვ.-მდე |
სოვტერის კულტურები (პარკოვანების შემგროვებლობა) |
საბერძნეთისა და აღმოსავლეთ ხმელთაშუაზღვისპირეთის ნეოლითი Sesklo და Choirokoitia |
კერამიკული ნეოლითი უბეიდის პერიოდი |
მერგარი | ჩრდილოეთ ჩინეთის ნეოლითი | ||
| 9000 BP |
Backed point-ის კულტურა |
ვილტონის კულტურა | წინარე-კერამიკული B წინარე-კერამიკული A თურქეთის ნეოლითი (ხორბალი, ქერი) |
Jōmon-ის მონადირე-შემგროვებლები (ძველი იაპონია) | |||
| 10,000 წ. ჩვ.-მდე |
აზილის კულტურები |
კაპსიური კულტურა | ზაგროსში (ირანი) თხის მოშინაურება ძველი აღმოსავლეთის პირველი ქალაქები აშიკლი ჰუიუკი და იერიქონი |
ჰოა-ბინის კულტურა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში | |||
| 11,000 წ. ჩვ.-მდე |
Mezine კოსტენკი |
მაგოზის კულტურა |
ნატუფის კულტურა |
კარდივალი |
|||
| 12,000 წ. ჩვ.-მდე ჰოლოცენის დასაწყისი ვისკინსინის გამყინვარების დასასრული (12,000 წ. ჩვ.-მდე) ვისკონსინის გამყინვარების პიკი (20,000 წ. ჩვ.-მდე) |
მადლენი სოლუტრე ეპიგრავეტი |
ეპიგრავეტი |
იბერულ-მავრიტანული კულტურა მუშაბის კულტურა სებილის კულტურა |
ლუპამბეს კულტურა |
კაბერას კულტურა ათლითის კულტურა |
წინარე-Jōmon-ის კერამიკა (იაპონია) | |
| 20,000 წ. ჩვ.-მდე |
გრავეტის კულტურა (ორინიაკის ხელოვნება) |
პავლოვის კულტურა (ორინიაკის ხელოვნება) |
ანთელის კულტურა (ორინიაკის ხელოვნება) |
ჩრდილო ვიეტნამის სონ-ვის კულტურა | |||
| 30,000 წ. ჩვ.-მდე | შატელპერონის კულტურა Homo neanderthalensis, Homo sapiens |
გრავეტის კულტურა ცელესტიური კულტურა |
ათერის კულტურა |
სტილბეის კულტურა |
ბალანგოდას კულტურა ანგარას კულტურა |
სენ-დოკის კულტურა | |
| 40,000 წ. ჩვ.-მდე |
Homo neanderthalensis, Homo sapiens | ემირის კულტურა ჯაბრუდის კულტურა |
|||||
| 50,000 წ. ჩვ.-მდე |
მუსტიეს კულტურა (უძველესი სამარხები) Homo neanderthalensis |
მუსტიეს კულტურა Homo neanderthalensis |
მუსტიეს კულტურა Homo neanderthalensis |
ფაურესმითის კულტურა Homo sapiens |
მუსტიეს კულტურა Homo neanderthalensis |
სოანის კულტურა |
ნგანდონგის კულტურა |
| 80,000 წ. ჩვ.-მდე ბოლო (ვისკონსინის) გამყინვარების დასაწყისი (95,000 წ. ჩვ.-მდე) |
Homo neanderthalensis მიკოკის კულტურა |
Homo neanderthalensis | Homo neanderthalensis მიკოკის კულტურა |
მუსტიეროიდები Homo sapiens |
Homo neanderthalensis | ორდოსის კულტურა | |
| 100,000 წ. ჩვ.-მდე ვოლსტონის გამყინვარების დასასრული (130,000 წ. ჩვ.-მდე) |
ზედა აშელი Homo neanderthalensis |
ზედა აშელი Homo neanderthalensis |
Homo neanderthalensis | სანგოს პერიოდი Homo sapiens |
Homo neanderthalensis | აშელი სოანინი |
ფენის კულტურა |
| 200,000 წ. ჩვ.-მდე ვოლსტონის გამყინვარების დასაწყისი (350,000 წ. ჩვ.-მდე) |
Homo neanderthalensis ტაიაკის კულტურა |
Homo neanderthalensis | Homo neanderthalensis აშელის კულტურა |
Homo sapiens აშელის კულტურა |
Homo neanderthalensis აშელის კულტურა |
||
| 300,000 წ. ჩვ.-მდე |
შუა აშელი Homo neanderthalensis კლექტონის კულტურა |
შუა აშელი Homo neanderthalensis |
წინარე-სოანის კულტურა |
||||
| 500,000 წ. ჩვ.-მდე |
ქვედა აშელი Homo heidelbergensis Homo neanderthalensis ჩოპერების ტექნიკა |
ქვედა აშელი Homo heidelbergensis Homo neanderthalensis ჩოპერების ტექნიკა |
ქვედა აშელი |
Homo neanderthalensis | პაჯიტანის კულტურა Homo erectus pekinensis | ||
| 1,000,000 წ. ჩვ.-მდე |
ჩოპერების ტექნიკა Homo antecessor |
ჩოპერების ტექნიკა Homo georgicus |
Homo erectus ჩოპერების ტექნიკა |
ქვედა აშელი ოლდუვაი |
ჩოპერების ტექნიკა | ||
| 2,000,000 წ. ჩვ.-მდე |
Homo habilis, Homo ergaster | ||||||
</div>
