იხილეთ წყარო გვერდისთვის გორდა

<div class="img-thumbnail color-border-dotted pull-right">
[[ფაილი:Gorda.jpg|right|thumb|275px|link=|<center><small>გორდა ხმალი</small></center>]]<br />
[[ფაილი:Gorda_damga.jpg|right|thumb|275px|link=|<center><small>გორდას დამღა</small></center>]]
</div>
<big>'''გორდა'''</big>
----
მოკლე, უვადო და დრეკადი ხმალი, რომელსაც შუაში ერთი ფართო, ხოლო ყუისკენ დამატებით ორი ვიწრო ღარი გასდევს. აქვს თავისებური დამღა - ხმლის ყუაზე გამოყვანილი ტალღოვანი რკალები ან ხმლის პირზე ორი მოპირდაპირე დაკბილული პატარა ნახევარრკალი. გორდა ფართოდ იყო გავრცელებული საქართველოში; საბას სიტყვით - "ამას ქართველნი ჰყვარობდნენ" აღმ. საქართველოს მთიანეთში შემოინახა როგორც ადგილობრივი, ასევე XVI-XVII სს-ის ცნობილ იტალიელ ოსტატთა ნახელავი გორდა ხმლები, რომლებიც გენუელ ვაჭრებს შემოჰქონდათ საქართველოში. ჩვენში დამზადებულ ხმლის პირებს სადამღო რკალები ყუაზე მიჯრით ჰქონდა გამოყვანილი.
----
'''ლიტერატურა:'''
* <small>მ. ქაფიანიძე, ქართული ხმლების ტიპოლოგიისათვის, საქართველოს ეროვნული მუზეუმის მოამბე, N 1, 2010</small>
* <small>ივ. ჯავახიშვილი, მასალები ქართველი ერის მატერიალური კულტურის ისტორიისათვის, ტ. 3-4, თბ., 1962;</small>
* <small>ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. III, გვ. 224, თბ., 1978;</small>
* <small>Э. Г. Аствацатурян, Оружие народов кавказа, Санкт-Петербург, 2004;</small>
* <small>Е. Е. Ленц, О клеймах мастеров на оружии, Санкт-Петербург, 1911;</small>
* <small>ზ. კუტალეიშვილი, ნაოსნობა საქართველოში, თბილისი, 1987.</small>
----
[[კატეგორია:გ]][[კატეგორია:იარაღი და საბრძოლო ხელოვნება]]