ძვ. წ-აღ. 15,000 წლიდან 5,000 წლამდე იყო გარდამავალი პერიოდი, გარემოს სწრაფი და ექტენსიური ცვლილების დრო, როდესაც პლანეტა გადადიოდა გამყინვრების პერიოდიდან ინტერსტადიალურ დათბობის ხანაში. ზღვის დონე დრამატულად იზრდებოდა (და ახლაც აგრძელებს), მყინვარების მიერ დეპრესირებული მიწა ისევ მაღლდებოდა, ტყეები და უდაბნოები ფართოვდებოდა, ჰავა თანდათან მიუახლოვდა თანამედროვე დონეს. დათბობის პროცესში პლანეტა განიცდიდა ამინდის მკვეთრ ცვალებადობებს. დამატებით, ხდებოდა პლეისტოცენის მეგაფაუნის გაქრობა. ამით აღინიშნა მეოთხეული გადაშენების ეტაპი, რაც გაგრძელდა თანამედროვე პერიოდში, ადამიანის მიერ ხელშეწყობილი ჰოლოცენური გადაშენების დროს. დაახლოებით 11,700 წლის წინათ (ძვ. წ-აღ. 9700 წ) დადგა პლეისტოცენის, პალეოლითის, ქვის ხანის, ბოლო, ვისკონსინის გამყინვარების დასასრული და თანამედროვე ერის დასაწყისი, რომელიც ახლაც გრძელდება.
| წლები
|
მოვლენები
|
| საწყისი
|
ბოლო
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 2,588,000 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,000 წ.
|
პლეისტოცენის ერა
|
| ზედა პალეოლითი დაახ. ძვ. წ-აღ. 21,000 წ.
|
ადამიანები აგროვებდნენ და იყენებდნენ ველურ მარცვლეულ კულტურებს 23,000 წლის წინ.
|
| გვიანი პლეისტოცენი დაახ. ძვ. წ-აღ. 19,000 წ.
|
ბოლო გამყინვარების მაქსიმუმი/ზღვის დონის მინიმუმი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 20,000 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,150 წ.
|
მეზოლითი 1 პერიოდი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 17,000 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 13,000 წ.
|
ევროპაში აცივების სტადიალური პერიოდი ბოლო გამყინვარების ხანაში.
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 13,000 წ.
|
ჰოლოცენური გადაშენების დასაწყისი. ომის უადრესი ფაქტი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,670 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,000 წ.
|
ინტერსტადიალური დათბობისა და ტენიანობის პერიოდი, სტადიალური აცივება ბოლო გამყინვარების ხანაში.
|
| პალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,340 წ.
|
პალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 11,140 წ.
|
117-ე სამარხი : მსოფლიოს ყველაზე ადრეული ბრძოლის/ომის ადგილი.
|
| ეპიპალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,500 წ.
|
ეპიპალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 10,800 წ.
|
ნატუფის კულტურა პრიმიტიული მიწათმოქმედების დასაწყისი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,150 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 11,140 წ.
|
მეზოლითი 2 (ნატუფის კულტურა), ზოგიერთი მეცნიერი მეზოლითი 2-ის ბოლოდ ძვ. წ-აღ. 9500 წელს მიიჩნევს.
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 12,000 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 11,700 წ.
|
სტადიალური აცივების პერიოდი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 11,700 წ.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 10,800 წ.
|
ალეროდის დათბობა
|
| ზედა პალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 13,000 წ.
|
ზედა პალეოლითი : დაახ. ძვ. წ-აღ. 11,000 წ.
|
აგასისის ტბა : დათბობის შემდეგ გაჩენილი, მაკენზის დატბორვა, წყლის ნაკდი მაკენზის გავლით არქტიკულ ოკეანეში, ძვ. წ-აღ. 11,000 წ., აცივების პერიოდში.
|
დაახ. ძვ. წ-აღ. 10,900 წ. (რადიოკარბონილი, კალიბრებული) ან
ძვ. წ-აღ. 8900 წ. (არაკალიბრებული)
|
აცივების პერიოდი.
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 10,800 წ.
|
ახალ დრიასული აცივების პერიოდის დასაწყისი
|
| დაახ. ძვ. წ-აღ. 10,000 წ.
|
- წინაბორეალური პერიოდის დასაწყისი
- მსოფლიო ოკეანის დონემ უცებ აიწია მყინვარების დადნობის გამო, მასიური წყალდიდობა.
- ნეოლითური კულტურის დასაწყისი, გამყინვარების დასასრული.
- პირველი მეზოლითური მღვიმური კედლის მხატვრობა, რომელიც ასახავს ომისა და რელიგიურ სცენებს; ზეპირსიტყვიერების ჩასახვა, რომელიც შემდეგ სახიობაში გადაიზარდა.
|
