ფშავ-ხევსურეთში საველე მუშაობის პროცესში, პარალელურად, ვკრებდით ბიოგრაფიულ ცნობებს იქაურ ხევისბერთა (განსაკუთრებით ცნობილი თავხევისბერის ბიჭურ ბადრიშვილის) შესახებაც. ეს პიროვნებები ხალხსა და ღმერთს შორის იდგენენ და გამომდინარე აქიდან, საკმაოდ დიდი იყო მათი გავლენა აქაურ მოსახლეობაზე. ღვთისმსახურებასთან ერთად, ხევისბერთა ერთერთი უმთავრესი ფუნქცია მორალური კატეგორიებისდმი ერთგულება და მათი განუხრელი დაცვაც იყო - "სწორს ფიქრს აძლევდეს თემ-სოფელს, ცდუნება არა სძირავდეს". დახმარებისათვის მივმართეთ ისტ. მეცნ. დოქტორს, პროფ. თინათინ ოჩიაურს და ვთხოვეთ, მოეთხრო რაიმე ამ პიროვნებების შესახებ.

სვანეთში დაცული რელიგიური დღესასწაულები და მათი რიგი საწელიწადო კალენდარი სამყაროზე სულიერი ხედვით შექმნილ ერთ მონოლითურ ნაწარმეოებად გვესახება. იგი ერთბაშად მითოსიცაა და რეალობაც, წარმოსახვაცაა და სინამდვილეც, ქმედებაცაა და რელიგიურობაც; იგი ყოფაა ცნობაში არეკლილი და ყოფა ცნობიერების განსაზღვრული

წინამდებარე ნაშრომი დაწერილია საველე მასალებზე დაყრდნობით, რომლებიც შეაგროვეს 1996-2001 წლებში ადიღეის რესპუბლიკაში და აფხაზეთის რესპუბლიკაში ექსპედიციების დროს. ამასთანავე, ავტორი ეყრდნობა ისტორიულ კვლევასა და ამ თემაზე გამოქვეყნებულ მონოგრაფიებს.

Die Bergregion ist ein besonderes Siedlungsgebiet, in dem eine ein-heitliche Besiedlung, die durch das monolithische blutverwandtschaft-liche System verstärkt betont ist, in einem engen Raum ihren Ausdruckfindet. Dementsprechend bilden die Viehwirtschaft und die Landwirtschafteinen wirtschaftlich - kulturellen Aspekt. Allgemein diese Besiedlungs-form ist nur für das Hochland charakteristisch, sie ist auch typisch für jedeBergregion der Erde, aber jedes Gebiet ist durch seine eigenen lokalenVariationen geprägt.